Alergija na meso i alfa-gal sindrom

Donedavno se verovalo da je pojava alergije na meso sisara prava retkost. Ta predstava je počela da se menja još 2009. godine, kada su Australijanci prikazali 25 pacijenata koji su ispoljili alergiju na crveno meso posle lokalne reakcije na ubod krpelja. Tokom vremena, ispostavilo se da je ta pojava mnogo češća nego što se mislilo. Interes za nju kod nas je naglo porastao prošlog meseca, kada je objavljeno da je utvrđen prvi takav slučaj u Novom Sadu.

Izazivači alergija

Računa se da u svetu između 25 i 30 posto stanovništva ima neku vrstu alergije. Najčešća je alergijska kijavica, stručno označena kao alergijski rinitis. Izazvana je, kao i druge alergijske manifestacije, preteranom, necelishodnom reakcijom imunskog sistema na nadražaje iz životne sredine prema kojima je razvijena preosetljivost.

Među takvim provocirajućim supstancama – antigenima koji se u slučaju alergija nazivaju alergenima – na prvom mestu je polen, kao izazivač polenske kijavice, odnosno polenskog rinitisa. Kritično je vreme cvetanja biljaka. Na području Evrope, uključujući Balkan, za drveće je to prva polovina godine, za trave period od kraja marta do avgusta, a za korove period maj–oktobar.

Osobe sklone alergiji na cvetanje drveća znaju da li da se čuvaju u januaru i februaru (jova i lešnik), martu, aprilu i maju (breza, brest, hrast) ili junu (lipa, kesten). Žrtvama alergije na trave posebno teško padaju maj i jun, a građanima osetljivim na ambroziju nevolje počinju u avgustu, a kulminiraju u septembru.

Velike su razlike u okviru Evrope. U Skandinaviji se nose sa alergijom na brezu, a zatim na jovu i travu. Širom Mediterana muku muče sa maslinama i, u manjoj meri, sa čempresima i travom. Na Balkanu, a posebno u Srbiji, najveći problem je ambrozija, za kojom slede breza, trava i pelin. Dodatna nevolja sa ambrozijom je što je preosetljivost na nju unakrsno vezana za bostan i banane.

Pored polena, do alergijske kijavice dovode i drugi „okidači“ koji se udišu, pa se svrstavaju u inhalacione alergene. To su grinje i njihove izlučevine, buđ, ali i dlake kućnih ljubimaca.

I u svetu i u nas potom dolaze nutritivni alergeni. Unose se kroz usta, a obično je reč o često korišćenim namirnicama – mleku, jajima, soji, jagodama, kikirikiju, ribi, školjkama itd.

Slede kontaktni alergeni, koji po pravilu ispoljavaju svoje dejstvo preko kože. Otuda se reakcija organizma ispoljava kao kontaktna upala kože, stručno kazano atopijski dermatitis, odnosno – da pojednostavimo – ekcem. Kožna preosetljivost najčešće se ispoljava na lateks, kozmetičke preparate, deterdžente i drugu „kućnu hemiju“.