Sava Šumanović, vrlina opsesije

Ime Save Šumanovića poznato mi je već više od dvadeset godina, jer sam njegove slike viđao po zidovima muzeja širom Srbije. I moram priznati da me od njega nijedan srpski slikar nikada nije manje “ganuo”. Njegovi ružičasti aktovi, njegovi spljošteni istovetni i pregršt materijala nanošenog lopaticom potpuno su me razočarali.

Govorio sam sebi da su Srbi, prečesto skloni mešanju nesreće sa veličinom, možda više obzira imali prema njegovim slikama nego prema njegovom mučeništvu od strane hrvatskih ustaša 1942. godine. Tako sam gajio veliki prezir prema Savi. Za mene je on predstavljao samo primer lokalne slave, spoj provincijskog Matisa i balkanskog Morisa Utrila.

U takvom stanju duha, “produhovljen” čestim posetama Rajksmuzeumu i MoMA, špartao sam praznim prostorijama Šumanovićevog muzeja u Šidu, na oko 100 kilometara zapadno od Beograda.