Viktor Orban vlada uz pomoć Miloševića

Dobro došli u XXX izdanje Georeporta na portalu Velike priče. U ovoj epizodi bavićemo se likom i delom Viktora Orbana, mađarskog premijera koji je ponovo u centru pažnje budući da od njegovog zelenog svetla zavisi da li će Ukrajina i Moldavija početi pregovore o članstvu u EU, da li će Ukrajina dobiti finansijsku pomoć od EU, da li će u pregovaračko poglavlje 35 Srbije sa EU ući kao sastavni deo Ohridski sporazum i serija drugih senzibilnih odluka za Uniju.

Viktor Orban je formalno premijer Mađarske, ali vlada gotovo kao feudalni monarh. Kontroliše sve neuralgične sektore društva koji su u kmetovskom položaju: mediji, policija, službe, vojska, sudstvo, zdravstvo, univerzitet, škole, kulturne ustanove i delovi opozicije. U Mađarskoj nije moguće doneti nijednu odluku bez prethodnog konsultovanja i Orbanovog odobrenja, uključujući i brojne slučajeve kada to ne ulazi u opseg njegovih premijerskih nadležnosti.

Mađarski premijer realizovao je svoje proročanstvo pre nego što se vratio na vlast 2010. godine: “Moramo da pobedimo samo jednom, posle ćemo samo da potvrđujemo pobedu.” Slaba je uteha i za Jožefa Debrecenija, autora Orbanove biografije, što se pokazalo da je bio u pravu upozoravajući svoje zemljake pre 11 godina: “Kada bude imao većinu za donošenje ustavnih zakona, iskoristiće je da od svoje vlasti napravi neosvojivu tvrđavu.”

U prethodnih 13 godina lider Fidesa konstruisao je nepobedivu političku mašineriju na transverzalnim unutrašnjim i spoljnim odnosima. Orban je izvukao najveću moguću korist od članstva u Evropskoj uniji, Evropskoj narodnoj partiji, najtešnjih privrednih veza sa nemačkim industrijalcima, veoma prisnog odnosa sa ruskim predsednikom Vladimirom Putinom i liderske uloge u Višegradskoj grupi (skup zemalja koji čine Poljska, Slovačka, Češka Republika i Mađarska).

Orban je kreirao svoju vlast na četiri stuba: na izdašnim fondovima EU, otvaranju vrata Nemcima da delokalizuju svoju industriju u Mađarsku, oslanjanju na ruske energente, i masivnoj proizvodnji neprijatelja. “Viktator” želi totalnu vlast i zato mu je EU sa svojim pravilima i postulatima na kojima stoji tesna. To se bukvalno vidi kroz novu rezidenciju Hatvanpusta odakle vlada kao apsolutistički suveren budući da u njoj organizuje sednice vlade kao i sastanke sa partijskim kolegama i preduzetnicima koji kontrolišu dobar deo mađarske ekonomije i medija.

Orban i njegovi savetnici uvereni su da je Mađarska tačka u kojoj se dodiruju interesi triju “imperija” – nemačke, ruske i turske, i da je zato ona prirodni jastuk između njih, ali u svojim, kako to vole da kažu u Pešti, istorijskim granicama.

Tribun koji sanja da bude Arpad, ili čak Atila našeg doba, konstruisao je gotovo perfektni “autokratski legalizam”, kako ga je definisala Kim Lejn Šepel, autorka eseja “The Rule of Law and the Frankenstate” (Vladavina prava i Frankenštajn država). Orbanovom režimu nije bilo dovoljno da legalizuje kontrolu medija već ih je iz razloga predostrožnosti redom servirao u ruke prijatelja tajkuna koji su kupili ili bolje rečeno dobili na upravljanje televizije, novine, portale, radio itd.

Čovek koji vedri i oblači Panonskom nizijom već 13 godina ne libi se da poredi EU sa SSSR-om, i to na obeležavanju godišnjice invazije sovjetskih trupa na Mađarsku. Orban od povratka na vlast 2010. godine širi fobiju u Mađarskoj da EU i SAD rade protiv Mađarske i da one ne napadaju Mađarsku zbog Orbana, nego Orbana zbog Mađarske. Premijer našeg severnog suseda pozajmio je krilaticu Slobodana Miloševića koji je od Srbije i Srba kreirao kontinentalne otpadnike izolacionističkom međunarodnom politikom i kleptokratskim vođenjem države.

Orban je političar koji, figurativno, u petak bude u Pekingu jedini zvaničnik EU na crvenom tepihu Si Đinpinga, u subotu zagrli Putina, u nedelju održi govor da je liberalizam najveća pošast, a u ponedeljak ode u Berlin na poverljivi sastanak sa nekoliko premijera država EU i predsednikom Evropskog saveta Šarlom Mišelom na kome se raspravlja o reformama unutar EU.

Mađarski premijer gaji kult žrtve zapadne hegemonije koja je nemilosrdno kaznila Budimpeštu posle Prvog svetskog rata oduzimanjem dve trećine teritorije, tri petine stanovništva, izlaska na more, 60 posto poljoprivrednog zemljišta, 88 odsto šuma, 62 posto železničke mreže, 56 odsto fabričkih postrojenja a tri i po miliona etničkih Mađara ostalo je da živi van granica matice. Orban citira te cifre kao pesmicu kada kudi pokvareni Zapad i proklinje Trijanonski sporazum. Ne libi se da upregne u svoj velikomađarski projekat ni Atilu, Biča Božijeg koji ima veze sa današnjim Mađarima koliko Konstantin Veliki sa Srbima, a da ne govorimo o Arpadu sa kojim bi da stoji rame uz rame u istorijskim čitankama.

U mađarskom društvu duboko je ukorenjen viktimistički sentiment, kao i žeđ za osvetom koja traje od potpisivanja Trijanonskog sporazuma. Naravno, ona je u dobroj meri zauzdana nedostatkom snage Budimpešte da povrati kontrolu nad nikada prežaljenim teritorijama.

Taj prostor u svesti dela Mađara osvojio je Orban dajući im privid da će njegova politika, koja u dobroj meri oponaša “Ruski mir”, stvoriti preduslove za trijumfalni povratak nekadašnjeg srednjoevropskog kraljevstva. Ideja Orbana je da “pobode” zastavice svuda gde ima Mađara u komšiluku i da ih učvrsti ekonomskim i kulturnim vezama čekajući povoljan momenat za, što bi Španci rekli, “rekonkistu”.

Nije slučajno da nijedna država u okruženju koja ima kompaktnu i relevantnu mađarsku manjinu nije priznala nezavisnost Kosova. Ni članice EU, Rumunija i Slovačka, a ni Ukrajina. Ni Bratislava, ni Bukurešt a ni Kijev ne brane međunarodno pravo i teritorijalni integritet Srbije zbog Beograda, nego isključivo zbog sebe, jer ne žele da serviraju Mađarima presedan koji bi sutra mogli da upotrebe protiv njih samih, čim se ukaže povoljna prilika.